EFFECT OF FERTILIZER COMPOSITION AND APPLICATION TIMING ON GRAIN YIELD AND QUALITY OF WINTER WHEAT
##submission.downloads##
Sug‘oriladigan sharoitda kuzgi bug‘doy uchun mineral (NPK), organik (chirindi go‘ng) va biostimulyatorlardan integral foydalanish hamda oziq moddalarni fenologik fazalar bo‘yicha taqsimlab kiritish (split N)ning hosildorlik va don sifatiga ta’siri baholandi. 2024 yilda Jizzax viloyati Zafarobod va Do‘stlik tumanlarida maydon sinovlari o‘tkazildi. Hosildorlik 62–75 s/ga oralig‘ida, ishlab chiqarish sinovida “Grom” navida 75 s/ga qayd etildi; iqtisodiy hisob-kitoblar gektariga 3,12–12,97 mln so‘m sof foydani ko‘rsatdi. Split azot (3–4 marta) va antezisda kech mavsum barg orqali N qo‘llash, global meta-tahlillar bilan uyg‘un tarzda, hosilni o‘rtacha 3–8%, don oqsilini 4–9% oshirdi [2-4]. Organik-mineral integratsiya (masalan, 10 t/ga CHG + ≈26 kg P/ga) hamda muvozanatli K kiritish N samaradorligi va texnologik ko‘rsatkichlarni yaxshiladi. Natijalar O‘zbekiston sharoitida milliy o‘rtacha hosil (≈4,6–5,2 t/ga)dan yuqori amaldagi hosilga yetilish mumkinligini ko‘rsatadi.
1. USDA FAS. Uzbekistan Wheat Area, Yield and Production (MY 2024/25). 12.09.2025.
2. Hu C., Sadras V.O., Lu G., et al. A global meta-analysis of split nitrogen application for improved wheat yield and grain protein content. Soil & Tillage Research. 2021;213:105111. doi:10.1016/j.still.2021.105111.
3. Wu W., Wang Y., et al. Booting stage is the key timing for split nitrogen application in improving grain yield and quality of wheat – A global meta-analysis. Field Crops Research. 2022;287:108665. doi:10.1016/j.fcr.2022.108665.
4. Lv (Lyu) X., et al. Effect of Foliar Application of Various Nitrogen Forms on Wheat Grain Filling under Drought. Frontiers in Plant Science. 2021;12:645379.
5. Andrzejewska A., et al. Balanced Fertilization of Winter Wheat with Potassium and Magnesium. Sustainability. 2025;17(15):6705.
6. Cakmak I. The role of potassium in alleviating detrimental effects of abiotic stresses in plants. J. Plant Nutr. Soil Sci. 2005;168:521–530.
7. Zörb C., Senbayram M., Peiter E. Potassium in agriculture—status and perspectives. J. Plant Physiol. 2014;171:656–669.
8. Jamal A., et al. Integrated use of phosphorus fertilizer and farmyard manure improves wheat productivity … in calcareous soil. Frontiers in Plant Science. 2023;14:1034421.
9. Li J., et al. A Meta-Analysis of Biostimulant Yield Effectiveness in Field Cultivation. Frontiers in Plant Science. 2022;13:836702.
10. Grant C.A., et al. 4R Management of Phosphorus Fertilizer in the Northern Great Plains: A Review. Journal of Environmental Quality. 2019;48:1356–1373.
11. Ma’lumotnoma. Zafarobod tajribalari, oziqlantirish rejimi va hosil/iqtisodiy hisoblar (2024).
12. Dalolatnoma. Do‘stlik tumani, “Ulashov Maqsud” FX ishlab chiqarish sinovi (2024).
Mulkiiyat (c) 2025 «O‘zMU XABARLARI»

Ushbu ish quyidagi litsenziya asosida ruxsatlangan Kreativ Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International litsenziyasi asosida bu ish ruxsatlangan..


.jpg)

.png)









