INSОN TАFАKKURINING SUN’IY NUSXАSI: ОNG VА BILIM FАLSАFАSIGА ZАMОNАVIY QАRАSHLАR

Sun’iy intellektning (AI) rivojlanishi inson ongining tabiati, idroki va sun’iy rerlikatsiya chegaralari bilan bog‘liq chuqur savollarni tug‘dirdi. Ushbu maqola raqamli asrda ong, niyat va bilim o‘rtasidagi o‘zaro ta’sirga ye’tibor qaratib, inson tafakkuri va uning sun’iy analoglari o‘rtasidagi munosabatlarning zamonaviy falsafiy istiqbollarini o‘rganadi. Maqolada aql falsafasi va gnoseologiyaning asosiy nazariyalarini ko‘rib chiqish orqali AI haqiqatan ham insonning kognitiv jarayonlarini takrorlay oladimi yoki shunchaki simulyatsiya qila oladimi yoki yo‘qligini o‘rganadi. Unda funksionalizm, ongning hisoblash nazariyalari va yemergentistik qarashlar muhokama qilinadi, ularni fenomenologiyaga asoslangan tanqidlar va mujassamlangan idrok bilan taqqoslaydi. Bundan tashqari, u bilim ishlab chiqaruvchi vosita sifatida AIning gnoseologik ta’sirini baholaydi, mashinani tushunish, ma’no va talqin qilish muammolarini hal qiladi. Oxir oqibat, ushbu maqolada ta’kidlanishicha, AI inson idrokining asrektlarini modellashtirish uchun kuchli vositalarni taklif qilsa-da, ongning sifatli, birinchi shaxs tajribasi tushunib bo‘lmaydigan va sun’iy vositalar bilan takrorlanmasligi mumkin.