O‘ZBEK TILINING FORMAL GRAMMATIKA MODELINI YARATISH VA UNI TIL TEXNOLOGIYALARIDA QO‘LLASH IMKONIYATLARI
##submission.versions##
- ##submission.versionIdentity##
- ##submission.versionIdentity##
##submission.downloads##
Ushbu maqolada O‘zbek tilining formal grammatikasi uchun matematik modelini yaratishning nazariy asoslari tahlil qilinadi hamda bu modelni zamonaviy til texnologiyalarida qo‘llash imkoniyatlari ko‘rib chiqiladi. Maqolada tajribaviy grammatik qonun-qoidalar asosida tilshunoslikda hozirda mavjud formallashtirish tamoyil va qoidalari ko‘rib chiqildi. O‘zbek tilining formal grammatikasini yaratish uchun mos keladigan ilmiy yondashuvlarni aniqlash maqsadida jahonda mavjud formal grammatika turlari tahlil qilindi. Quyida o‘zbek tilining sintaktik formal grammatikasini yaratishda qo‘llash mumkin bo‘lgan bir qancha nazariyalar, asosiy metodlar, ularning afzallik va kamchiliklari ochib berildi
1. Abduraxmonova N. Kompyuter lingvistikasi (darslik), Toshkent: Nodirabegim, 2021. - B. 400
2. Abdurakhmonova N. Dependency parsing based on Uzbek Corpus. InProceedings of the International Conference on Language Technologies for All (LT4All) 2019.
3. Abdurakhmonova, N. Z., Ismailov, A. S., & Mengliev, D. (2022, November). Developing NLP Tool for Linguistic Analysis of Turkic Languages. In 2022 IEEE International Multi-Conference on Engineering, Computer and Information Sciences (SIBIRCON) (pp. 1790-1793). IEEE.
4. Abdurakhmonova, N. (2021). Formal-Functional Models of The Uzbek Electron Corpus. ANGLISTICUM. Journal of the Association-Institute for English Language and American Studies, 10(8), 59-66.
5. Abdurakhmonova, N., Tuliyev, U., Ismailov, A., & Abduvahobo, G. (2022). UZBEK ELECTRONIC CORPUS AS A TOOL FOR LINGUISTIC ANALYSIS. In Компьютерная обработка тюркских языков. TURKLANG 2022 (pp. 231-240).
6. Noam Chomskiy. Syntactic structures. ̶ Paris: Mouton, 1957. ̶ P.13
7. Chomsky N. Three models for the description of language //IRE Transactions on information theory. – 1956. – Т. 2. – №. 3. – С. 113-124.
8. De Marneffe M. C. et al. Universal dependencies //Computational linguistics. – 2021. – Т. 47. – №. 2. – С. 255-308.
9. Linares D., Benedi J. M., Sánchez J. A. A hybrid language model based on a combination of n-grams and stochastic context-free grammars //ACM Transactions on Asian Language Information Processing (TALIP). – 2004. – Т. 3. – №. 2. – С. 113-127.
10. Abney S. Dependency grammars and context-free grammars //Manuscript, University of Tubingen. – 1994.
Mulkiiyat (c) 2025 «O‘zMU XABARLARI»

Ushbu ish quyidagi litsenziya asosida ruxsatlangan Kreativ Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International litsenziyasi asosida bu ish ruxsatlangan..






.jpg)

.png)





