XX ASR BOSHLARIDA TURKISTONDA IJTIMOIY-SIYOSIY-IQTISODIY HAYOT VA JADIDLAR ADABIYOTI

Mualliflar

Ushbu maqolada jadid adabiyotining ahamiyati va 20-asr boshlarida Turkistondagi ijtimoiy-siyosiy vaziyat koʻrib chiqiladi. Bunda asosiy e’tibor jadid vakillarining ahamiyatiga qaratiladi. Bundan tashqari, unda Markaziy Osiyoda ta’lim va uning rivojlanishi g‘oyalari yoritilgan. Ijtimoiy adolatsizlikni bartaraf etish, nohaq tuzumlarni o‘zgartirishni maqsad qilgan jamoatchilik fikri ahli xalqning og‘ir ahvolini, og‘ir turmush tarzini o‘zgartirish uchun avvalo xalqni ma’rifatli qilish zarur, deb hisoblardi. Millatni jaholatdan uyg‘otmasdan, xalq ruhida taraqqiyotga intilish yaratmasdan turib, hech narsaga erishib bo‘lmasligi ayon edi. “Jadid” so‘zi arabchada “yangi” ma’nosini bildiradi va taraqqiyotga intiluvchi shaxsni bildiradi. Ma’rifatparvarlar adabiyotni jaholatga qarshi kurash quroliga aylantirganidek, modernistlar ham badiiy adabiyotni xalqni jaholat va mustamlaka zulmidan qutqarish quroliga aylantirdilar. Jadidchilik harakatining asoschilari adabiyot va teatrni xalq ongini uyg‘otishning asosiy vositasi deb bilganlar