N-BUTIL, N-PENTIL, N-GEKSIL, N-NONIL MORFOLINLAR SINTEZI
Morfolinni butil, pentil, geksil, nonil bromidlar bilan reaksiyalari olib borildi. Olib borilgan sintezlar natijasida tegishli
N-alkilmorfolinlar olindi. Olingan mahsulotlarni vakumda xaydash usuli yordamida tozalandi. Morfolin hosilalari biologik faol moddalar
hisoblanib, qishloq xo‘jaligida, tibbiyotda qo‘llaniladigan birikmalar hisoblanadi. Olingan birikmalar tuzilishi fizik-kimyoviy tahlillar IQ, YaMR
spektrlari yordamida tahlil qilindi
Zarifa YAXSHILIKOVA, & Tursunali XOLIQOV. (2025). N-BUTIL, N-PENTIL, N-GEKSIL, N-NONIL MORFOLINLAR SINTEZI. O‘zMU Xabarlari, 3(3.2.1), 460–462. https://doi.org/10.69617/nuuz.v3i3.2.1.5779
Алекберова И. А. Синтез N-производных пиперидина и морфолина по реакции манниха //XXIV Российская молодежная научная
конференция «Проблемы теоретической и экспериментальной химии».—Екатеринбург, 2014. – Издательство Уральского
университета, 2014. – №. 24. – С. 322-323.
2. Ю А Орликова Синтез и свойство производных. N-бутилморфолиния.\\ XXIV Российская молодежная научная конференция
«Проблемы теоретической и экспериментальной химии».2014 — V. 50. P. 370-371 с.
3. Гайле А.А., Сомов В.Е., Залищевский Г.Д. Морфолин и его производные. СПб.: Химиздат 2007. С. 3-330.
4. Chanzy H., Nawrot S., Peguy A., Smith P., Chevalier J. Phase behavior of the quasiternary system N -methylmorpholine-N-oxide, water,
and cellulose. J. Polymer Sci.: Polymer Phys. Ed. 1982. N 20(10). P. 1909–1924.DOI: 10.1002/pol.1982.180201014.
5. Fink H.P., Weigel P., Purz H., Ganster J. Structure formation of regenerated cellulose materials from NMMO-solutions. Progress Polymer
Sci. 2001. N 26(9). P. 1473–1524. DOI: 10.1016/s0079-6700(01)00025-9
6. Rosenau T., Potthast A., Sixta H., Kosma P. Radicals derived from N-methylmorpholine-N-oxide (NMMO): structure, trapping and
recombination reactions. Tetrahedron. 2002. N 58(15). P. 3073–3078. DOI: 10.1016/s0040-4020(02)00163-1.
7. Klobukowski E.R., Angelici R.J., Woo L.K. Bulk Gold-Catalyzed Oxidations of Amines and Benzyl Alcohol Using Amine N-Oxides as
Oxidants. Catal. Lett. 2012. N 142(2). P. 161–167. DOI: 10.1007/s10562-011-0758-0.
O‘zMU xabarlari Вестник НУУз ACTA NUUz KIMYO 3/2/1 2024
- 462 -
8. Закарян Г.Б., Айоцян С.С., Айвазян А.Г., Тамазян Р.А., Паносян Г.А., Данагулян Г.Г., Аттарян О.С. Ал-килирование 3-нитро-1,2,4-триазола в водной щелочнойсреде в присутствии N-оксида-N-метилморфолина и до-казательство структуры продуктов реакции. ХГС. 2016. 52 (4). С. 253-256.
9. Асратян А.Г., Алексанян А.Г., Хачатрян А.Н., Зака-рян Г.Б., Айоцян С.С., Данагулян Г.Г., Аттарян О.С. Водный раствор N-оксида N метилморфолина как новая среда для алкилирования пиразолов. ХГС. 2018. 54 (7). С. 751-754.
10. Асратян А.Г. Алкилирование фенола галогеналка-нами в условиях межфазного катализа и в системе N-метилморфолин N-оксид/вода. Хим. Ж. Армении. 2019. Т. 72. № 3. C. 321-329.
11. Закарян Г.Б., Айоцян С.С., Аттарян О.С., Асратян Г.В. Альтернативная реакционная среда для алкилирова-ния аминоэтанола. ЖОХ. 2016. Т. 86. Вып. 5. С. 859-862
12. Асратян А.Г., Багдасарян Г.А., Айоцян С.С., Аттарян О.С. Реакция вторичных аминов с дихлоркарбеном, ге-нерируемым в водно-щелочной среде в присутствии N-оксида N-метилморфолина. ЖОрХ. 2018. Т. 54. Вып. 6. С. 951-952
13. А.Г. Асратян, А.Г. Алексанян, Г.Г. Данагулян, О.С. Аттарян Водный раствор N-метилморфолин- N-оксида как новая среда для алкилирования гетероциклицеских соединений. Химия и хим. технология. 2022 Т 65 ВЫП 1
14. Xinzhi Chen• Hu Luo• Chao Qian• Chaohong He Research on theN-alkylation of morpholine with alcohols catalyzed by CuO–NiO/c–Al2O3 Reac Kinet Mech Cat (2011) 104:163–171 DOI 10.1007/s11144-011-0325-0
конференция «Проблемы теоретической и экспериментальной химии».—Екатеринбург, 2014. – Издательство Уральского
университета, 2014. – №. 24. – С. 322-323.
2. Ю А Орликова Синтез и свойство производных. N-бутилморфолиния.\\ XXIV Российская молодежная научная конференция
«Проблемы теоретической и экспериментальной химии».2014 — V. 50. P. 370-371 с.
3. Гайле А.А., Сомов В.Е., Залищевский Г.Д. Морфолин и его производные. СПб.: Химиздат 2007. С. 3-330.
4. Chanzy H., Nawrot S., Peguy A., Smith P., Chevalier J. Phase behavior of the quasiternary system N -methylmorpholine-N-oxide, water,
and cellulose. J. Polymer Sci.: Polymer Phys. Ed. 1982. N 20(10). P. 1909–1924.DOI: 10.1002/pol.1982.180201014.
5. Fink H.P., Weigel P., Purz H., Ganster J. Structure formation of regenerated cellulose materials from NMMO-solutions. Progress Polymer
Sci. 2001. N 26(9). P. 1473–1524. DOI: 10.1016/s0079-6700(01)00025-9
6. Rosenau T., Potthast A., Sixta H., Kosma P. Radicals derived from N-methylmorpholine-N-oxide (NMMO): structure, trapping and
recombination reactions. Tetrahedron. 2002. N 58(15). P. 3073–3078. DOI: 10.1016/s0040-4020(02)00163-1.
7. Klobukowski E.R., Angelici R.J., Woo L.K. Bulk Gold-Catalyzed Oxidations of Amines and Benzyl Alcohol Using Amine N-Oxides as
Oxidants. Catal. Lett. 2012. N 142(2). P. 161–167. DOI: 10.1007/s10562-011-0758-0.
O‘zMU xabarlari Вестник НУУз ACTA NUUz KIMYO 3/2/1 2024
- 462 -
8. Закарян Г.Б., Айоцян С.С., Айвазян А.Г., Тамазян Р.А., Паносян Г.А., Данагулян Г.Г., Аттарян О.С. Ал-килирование 3-нитро-1,2,4-триазола в водной щелочнойсреде в присутствии N-оксида-N-метилморфолина и до-казательство структуры продуктов реакции. ХГС. 2016. 52 (4). С. 253-256.
9. Асратян А.Г., Алексанян А.Г., Хачатрян А.Н., Зака-рян Г.Б., Айоцян С.С., Данагулян Г.Г., Аттарян О.С. Водный раствор N-оксида N метилморфолина как новая среда для алкилирования пиразолов. ХГС. 2018. 54 (7). С. 751-754.
10. Асратян А.Г. Алкилирование фенола галогеналка-нами в условиях межфазного катализа и в системе N-метилморфолин N-оксид/вода. Хим. Ж. Армении. 2019. Т. 72. № 3. C. 321-329.
11. Закарян Г.Б., Айоцян С.С., Аттарян О.С., Асратян Г.В. Альтернативная реакционная среда для алкилирова-ния аминоэтанола. ЖОХ. 2016. Т. 86. Вып. 5. С. 859-862
12. Асратян А.Г., Багдасарян Г.А., Айоцян С.С., Аттарян О.С. Реакция вторичных аминов с дихлоркарбеном, ге-нерируемым в водно-щелочной среде в присутствии N-оксида N-метилморфолина. ЖОрХ. 2018. Т. 54. Вып. 6. С. 951-952
13. А.Г. Асратян, А.Г. Алексанян, Г.Г. Данагулян, О.С. Аттарян Водный раствор N-метилморфолин- N-оксида как новая среда для алкилирования гетероциклицеских соединений. Химия и хим. технология. 2022 Т 65 ВЫП 1
14. Xinzhi Chen• Hu Luo• Chao Qian• Chaohong He Research on theN-alkylation of morpholine with alcohols catalyzed by CuO–NiO/c–Al2O3 Reac Kinet Mech Cat (2011) 104:163–171 DOI 10.1007/s11144-011-0325-0