QORAQALPOQ ANTROPONIMIYASIDA ISMLAR UYG‘UNLIGI FENOMENI: TARIXIY AN’ANA VA LINGVOMADANIY TAHLIL
##submission.downloads##
Mazkur maqolada qoraqalpoq tilining antroponimik tizimidagi ismlar uygʻunligi (uyqashligi) fenomeni oʻrganiladi. Tadqiqotda arxiv materiallari hamda amaliy kuzatuvlarga asoslangan holda, ismlarning fonetik, morfologik va semantik uygʻunligi, xususan, “gúl”, “nur”, “ay”, “biybi” kabi leksik komponentlar orqali shakllangan antroponimik qatorlar (uygʻun ismlar) tahlil qilinadi. Maqolada uygʻun ismlarning tipologiyasi, ularning shakllanish mexanizmlari hamda ijtimoiy-madaniy ahamiyati yoritiladi. Ushbu fenomen nafaqat qoraqalpoq xalqida, balki boshqa turkiy xalqlar – o‘zbek, tatar, ozarbayjon, boshqird va qozoqlarda ham uchraydi. Ismlarning uygʻun tanlanishi oila ichidagi avlodlar orasidagi uzviylik, madaniy xotira va ijtimoiy yaqinlik belgisi sifatida namoyon bo‘ladi. Shuningdek, maqolada uygʻun ismlarning ijtimoiy identifikatsiya, madaniy merosni uzatish va oila an’analarini saqlashdagi roli tahlil qilinadi. Xulosa qismida ismlar uygʻunligining tizimli ravishda o‘rganilishi, uning sotsiolingvistik funksiyasi va lingvomadaniy belgisi sifatida ilmiy ahamiyati asoslab beriladi
1. Шатинова Н.И. Рифмование личных имен у алтайцев. // Ономастика Востока. М., «Наука», 1980, b.40.
2. Абдуллаев И.Х. Некоторые вопросы дагестанской антропонимики. // Личные имена в прошлом, настоящем, будущем. М., «Наука», 1970, b.138.
3. Саадиева Ш.М. Основные правила выбора имен для новорожденных (по азербайджанской антропонимии). Личные имена в прошлом, настоящем, будущем. М., «Наука», 1970,b.189.
4. Галиуллина Г.Р. Личные имена татар в ХХ веке. Казань, «Матбугат йорты» 2000, b.49.
5. Ураксин З.Г. Основные критерии выбора имен у башкир. // Личные имена в прошлом, настоящем, будущем. М., 1970, b.183.
6. Розейзон Л.И., Исаев А.И. Об антропонимических сериях. // Вопросы ономастики. Самарканд, 1971,b.38.
7. Розейзон Л.К., Бобохужаев А. Антропонимические серии у узбеков Нураты (Самаркандская область). // Ономастика Средней Азии. М., «Наука», 1978,b.144.
8. Баскаков Н.А. Элемент гүл «роза цветок» в составе каракалпакских женских имён. // Ономастика Средней Азии. М., «Наука», 1978, b.138-143.
9. Пахратдинов Қ., Өтемисов Ә. Қарақалпақ адам атлары сөзлиги. Нөкис, «Қарақалпақастан», 2021.
10. Пахратдинов Қ.,Ержанова Д. Қарақалпақ адам атларының түсиндирме сөзлиги. Нөкис, «Қарақалпақстан», 2022
Mulkiiyat (c) 2025 «O‘zMU XABARLARI»

Ushbu ish quyidagi litsenziya asosida ruxsatlangan Kreativ Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International litsenziyasi asosida bu ish ruxsatlangan..






.jpg)

.png)





