INGLIZ VA TURKIY TILLARDA METAFORA VA KONSEPTUALIZATSIYA
##submission.downloads##
Mazkur maqolada ingliz va turkiy tillarda metafora hamda konseptualizatsiya kognitiv lingvistika nuqtai nazaridan tadqiq etiladi. Metaforalar faqatgina bezak vositasi sifatida emas, balki insonning vaqt, hissiyot va hayot kabi mavhum sohalarni anglashida markaziy mexanizm sifatida qaraladi. J. Lakoff va M. Johnsonning Konseptual metafora nazariyasi (Conceptual Metaphor Theory, CMT) asos qilib olingan bo‘lib, unda ingliz tilidagi metaforik ifodalar turkiy tillarda – xususan, o‘zbek, turk va qozoq tillarida uchraydigan ifodalar bilan qiyoslanadi. Qiyosiy-analitik uslub asosida maqolda maqollar, iboralar va kundalik nutqdan olingan misollar tahlil qilinadi. Natijalar shuni ko‘rsatadiki, umumiy kognitiv modellarga (masalan, tana tajribasiga asoslangan metaforalar – g‘azabni ifodalashda issiqlik) hamda madaniyatga xos konseptualizatsiyalarga (masalan, turkiy ifodalarda ko‘chmanchilik obrazlari, ingliz tilida esa iqtisodiy-sanoat obrazlari) duch kelinadi. Maqolada metaforik konseptualizatsiya madaniy qadriyatlar, dunyoqarash va tarixiy tajribaga deraza bo‘lib xizmat qilishi ta’kidlanadi. Tadqiqot natijalari tarjimashunoslik, madaniyatlararo muloqot va til o‘qitishda amaliy ahamiyatga ega
1. Kara, D. (1998). Metaphors in Turkic Oral Literature. Istanbul: Kültür Yayınları.
2. Kononov, A. N. (1960). Grammar of Modern Turkish Literary Language. Moscow: Academy of Sciences.
3. Kövecses, Z. (2010). Metaphor: A Practical Introduction (2nd ed.). Oxford: Oxford University Press.
4. Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors We Live By. Chicago: University of Chicago Press.
5. Özdemir, C. (2015). Conceptual metaphors in Turkish idioms. Journal of Language and Linguistic Studies, 11(2), 35–52.
6. Yuldasheva, N. (2019). Cultural metaphors in Uzbek and English phraseology. International Journal of Linguistics and Cultural Studies, 2(4), 45–58.
7. Barcelona, A. (2000). Metaphor and Metonymy at the Crossroads: A Cognitive Perspective. Berlin: Mouton de Gruyter.
8. Gibbs, R. W. (2008). The Cambridge Handbook of Metaphor and Thought. Cambridge: Cambridge University Press.
9. Kövecses, Z. (2020). Extended Conceptual Metaphor Theory. Cambridge: Cambridge University Press.
10. Lakoff, G. (1993). “The Contemporary Theory of Metaphor.” In A. Ortony (Ed.), Metaphor and Thought (2nd ed., pp. 202– 251). Cambridge: Cambridge University Press.
11. Yu, N. (2008). The Chinese HEART in a Cognitive Perspective: Culture, Body, and Language. Berlin: Mouton de Gruyter.
Mulkiiyat (c) 2025 «O‘zMU XABARLARI»

Ushbu ish quyidagi litsenziya asosida ruxsatlangan Kreativ Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International litsenziyasi asosida bu ish ruxsatlangan..






.jpg)

.png)





