“NAHJ-UL FARODIS”DA KIYIM-KECHAK NOMLARI
##submission.downloads##
Kiyim-kechak va u bilan bog‘liq tushunchalarni ifoda etuvchi leksemalarni aniqlashni maqsad qilgan ushbu tadqiqot XIV asrning noyob yozma manbalaridan bo‘lgan “Nahjul-Farodis”dagi kiyim-kechak va unga mansub tushunchalar nomlarini aniqlaydi. Maishiy turmush bilan bog‘liq leksika xalqning tarixi, madaniyati va ijtimoiy hayoti bilan chambarchas aloqador bo‘lib, ularning ilmiy tahlili orqali eski turkiy til lug‘at boyligi hamda so‘z ma’nolaridagi o‘zgarishlarni aniqlash mumkin. Mahmud ibn Ali qalamiga mansub “Nahjul-farodis” asarida maishiy hayotga oid, jumladan, kiyim-kechak nomlarini ifodalovchi ko‘plab leksik birliklar qo‘llangan. Ushbu atamalar insonlarning jamiyatdagi mavqeyi, turmush tarzi va madaniy darajasini aks ettiruvchi muhim til birliklari sifatida ahamiyatlidir. Maqolada bunday so‘zlarning qo‘llanilishiga misollar transkripsiyada keltirildi va ularning leksik-semantik xususiyatlari tahlil qilindi.
1. Abduvaliyeva D.A. “Nahjul Farodis” is a sample of the old uzbek literatury language // Web of Scietist: International Scientific Research Journal, 4(04), 939-943. https://doi.org/10.17605/OSF.IO/J89TA, In Volume 3, Issue 4 of Web of Scietist: ISSN: 2776-0979 Impact Factor: 7.565, 2023, Indoneziya. ‒ P. 940.
2. Abduvalieva D.A. Turkic lexemes in the historical works of Alisher Navoi. Academicia an International Multidisciplinary Research Journal (Double Blind Refereed & Peer Reviewed Journal) India // DOI: 10.5958/2249-7137.2021.00965.4, ISSN: 2249-7137 Vol. 11, Issue 3, March 2021 Impact Factor: SJIF 2021 = 7.492
3. Ат-туҳфатуз закияту филлуғатит туркия (Туркий тил (қипчоқ тили) ҳақида ноёб туҳфа). ‒ Тошкент: Фан, 1968. ‒ 278-б.
4. Clauson S.G. An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, London, Oxford University Press, 1972, 151-b.
5. Fatma Šenyüz. Nehcü’l–ferādis’ teki terzilik terimleri ve bu terimlerin türkiye türkçesindeki kullanimlari, The Journal of Academic Social Science Studies, International Journal of Social Science, Volume 2 Issue 1, p. 73-92, Summer 2009.
6. Hasan Eren. Türk dilinin etimolojik sözlüğü, 2. Baskı, Ankara, 1999. ‒ S.512 161-b.
7. Nehjul faradis. I. Tipkibasim. Ӧnsözun jazan Jānas Eckmann. Ankara, 1956. S. 458.
8. Sodiqov Q. “Devoni lug‘atit turk” matnidagi harakat belgilari va turkiy so‘zlarning o‘qilishi masalasi. Filologik tadqiqotlar. Xalqaro ilmiy jurnal. ‒ Samarqand, 2024-yil, 2/4. 9-b.
9. Девону луғотит турк. Индекс. Тошкент: УзФан, Т. 1. 1960. – 499 б; Т. 2. 1961. – 427 б; Т. 3. 1963. – 465 б.
10. Древнетюркский словарь. – Л.: Наука, 1969. – 675 с.
11. Навоий асарлари луғати. Порсо Шамсиев таҳрири остида. – Тошкент: Адабиёт ва санъат, 1973. – 782 б.
12. Раҳматуллаев Ш. Ўзбек тилининг этимологик луғати (туркий сўзлар). – Тошкент: Университет, 2000. – 600 б; Ўзбек тилининг этимологик луғати (Арабча бирликлар ва улар билан ҳосилалар). – Тошкент: Университет, 2003. – 267 б. Ўзбек тилининг этимологик луғати (Форсча, тожикча бирликлар ва улар билан ҳосилалар). – Тошкент: Университет, 2009. – 282 б.
13. Фазылов Э. Староузбекский язык. Хорезмийские памятники XIV века. Том I, II. ‒ Т., Фан, 1966 ‒ 1971. – 652 с., ‒ 777 c.
14. Фарҳанги таафсири забони точики. I. Таҳияи сомонаи “Фирдавси”. — Душанбе, 2008. 598-, 627-b.
Mulkiiyat (c) 2025 «O‘zMU XABARLARI»
Ushbu ish quyidagi litsenziya asosida ruxsatlangan Kreativ Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International litsenziyasi asosida bu ish ruxsatlangan..
.jpg)
.png)
